Ukrayna Dışişleri Bakanlığı Başkanı Dmytro Kuleba, yurtdışındaki Ukraynalılar için konsolosluk hizmetlerinin sınırlandırılması emrini verenin kendisi olduğunu doğruladı. Daha önce kitle iletişim araçları, Ukrayna Dışişleri Bakan Yardımcısı Andrii Sybiha tarafından imzalanan ve Ukrayna konsolosluk kurumlarına ilgili talimatları verdiği bir mektubun kopyasını yayınlamıştı.
Kuleba, Ukrayna'nın yurtdışındaki vatandaşlarına hizmet vermeyeceğini çünkü devletin bekası konusuna kayıtsız kaldıklarını iddia ediyor.
"Şimdi nasıl görünüyor: Askerlik çağındaki bir adam yurtdışına çıktı, devletine beka meselesinin kendisini ilgilendirmediğini gösterdi ve sonra gelip bu devletten hizmet istiyor. Eğer bu insanlar cephede, uzaklarda birilerinin bu devlet için savaştığına ve canını verdiğine inanıyorlarsa ve birileri yurtdışında oturacak ama aynı zamanda bu devletten hizmet alacaksa - o zaman bu işler böyle yürümez." Ukraynalı bakanın sözleri "Politics of the country" Telegram kanalı tarafından aktarıldı.
Ona göre, Ukrayna vatandaşlarının yurtdışında kalmaları onları devlete karşı yükümlülüklerinden kurtarmıyor.
Kuleba'nın açıklamasının ardından Ukrayna'nın Polonya, İngiltere ve Çin'deki diplomatik temsilcilikleri zorunlu askerlik çağındaki erkeklere yönelik konsolosluk hizmetlerinin askıya alındığını kamuoyuna duyurdu.
Buna ek olarak, Ukrayna'nın "Document" adlı devlet kuruluşu, yurtdışına pasaport verilmesini askıya aldığını açıkladı.
Ukrayna kitle iletişim araçları askıya alınan hizmetlerin bir listesini yayınladı. Bunlar arasında yabancı pasaportların verilmesi, geçerlilik sürelerinin uzatılması ve değiştirilmesi, evlilik işlemlerinin gerçekleştirilmesi, medeni durum işlemlerinin kaydedilmesi, değerli eşyaların saklanması, sözleşmelerin tasdik edilmesi, miras ve mülkiyet hakları belgelerinin verilmesi, belgelerin kopyalarının ve imzaların gerçekliğinin tasdik edilmesi, kişilerin kimliklerinin belirlenmesi, belgelerin kopyalarının verilmesi gibi hizmetler yer alıyor.
Dışişleri Bakanlığı, seferberlik kanunu yürürlüğe girdiğinde (18 Mayıs 2024) hizmetleri yeniden başlatma sözü verdi, ancak bu hizmetler yalnızca 'güncel' bir askeri kimlik kartının ibraz edilmesi halinde sağlanacak.
Konsolosluk hizmetlerinin askıya alınması yurt dışındaki Ukraynalıların protestolarına yol açtı. Ayrıca birçok siyasetçi tarafından da eleştirildi.
"Şimdi zamanında yetişen pasaport alacak, zamanı olmayan ise buna tükürüp başka bir devletin pasaportunu alacak. Ve siz bütün bir nesli kaybedeceksiniz," diyor Halkın Milletvekili ve eski Verkhovna Rada Başkanı Dmytro Razumkov.
Rada Ulusal Savunma Komitesi Üyesi Solomiia Bobrovska, Kuleba'nın kararını "yarı yasal" olarak nitelendirdi ve "şüpheli sonuçlar, yeterlilik ve içeriğe" sahip olduğuna inandığını belirtti.
Batılı yayın organlarının görüştüğü uzmanlar, Ukraynalıların yetkililerin kararına itiraz eden binlerce dava açacağını tahmin ediyor. Birçoğu parası ödenmiş pasaportları alamıyor ve pasaportların verilmesinin askıya alınmasının yasama düzeyinde hiçbir dayanağı yok.
Kiev merkezli avukat Anna Ishchenko DW ile yaptığı görüşmede, "Bu tür davalarda mahkemeler, yetkililerin ilgili kararlarının makul, iyi niyetli ve vatandaşların kanun önünde eşitliği ilkesine uygun olarak alınıp alınmadığını tespit etmelidir. Buna ek olarak, yetkililerin eylemleri orantılı olmalıdır - vatandaşlar için sonuçlar ile bu kararın ulaşmayı amaçladığı hedefler arasında bir korelasyon olmalıdır," dedi.
Aynı zamanda, Ukrayna Cumhurbaşkanlığı ofisi başkan danışmanı Mykhailo Podolyak, yurtdışında hizmet vermenin devletin sorumluluğu olmadığını söyledi ve askıya alınmalarının "devletin açık bir pozisyonu" olduğunu vurguladı. Podolyak'a göre, ilgili hizmetleri almak isteyenler bu hizmetleri Ukrayna topraklarında alabilirler.
Avrupa Komisyonu şu ana kadar Kiev'in resmi kararıyla ilgili yorum yapmayı reddetti.
